حسابداری پیمانکاری یک روش تخصصی حسابداری است که بر ردیابی عملکرد مالی قراردادها یا پروژه های فردی متمرکز است. این امر به ویژه در صنایعی که شرکت ها درگیر قراردادهای بلندمدت هستند، مانند ساخت و ساز، مهندسی و تولید، رایج است.
جنبه های کلیدی حسابداری پیمانکاری
تعهدات قراردادی: درک شرایط و ضوابط قرارداد، از جمله برنامه های پرداخت، محصولات تحویلی و جریمه های احتمالی.
شناسایی درآمد: تعیین زمان و نحوه شناسایی درآمد بر اساس شرایط قرارداد و درصد تکمیل.
پیگیری هزینه: ردیابی دقیق تمام هزینه های مرتبط با قرارداد، از جمله هزینه های مستقیم (مواد، نیروی کار) و هزینه های غیر مستقیم (سربار).
تجزیه و تحلیل سودآوری: ارزیابی سودآوری قرارداد با مقایسه درآمد با هزینه.
مدیریت ریسک: شناسایی خطرات بالقوه و کنار گذاشتن تدارکات برای موارد احتمالی.
گزارشگری مالی: ارائه اطلاعات مالی دقیق به ذینفعان از جمله سرمایه گذاران، وام دهندگان و نهادهای نظارتی.
برون‌سپاری خدمات مالی و حسابداری به داراکو بسپارید
روشهای رایج حسابداری پیمانکاری
روش قرارداد تکمیل شده: درآمد و هزینه تنها زمانی شناسایی می شود که قرارداد به طور کامل تکمیل شود.
روش درصد تکمیل: درآمد و هزینه بر اساس درصد انجام شده قرارداد شناسایی می شود.
روش Cost Plus :هزینه ها به اضافه هزینه از پیش تعیین شده به پیمانکار بازپرداخت می شود. حسابداری پیمانکاری برای ارزیابی دقیق عملکرد مالی، مدیریت ریسک ها و اطمینان از انطباق با استانداردهای حسابداری برای مشاغل ضروری است.
توضیح دیگری که شرکت حسابداری در خصوص پيمان بلندمدت دارند و با بررسی های خود به این نتیجه رسیده اند این است که پیمان بلند مدت پیمانی است که براي طراحي، توليد يا ساخت يك دارايي منفرد قابل ملاحظه يا ارائـه خدمات (يا تركيبي از داراييها يا خدمات كه تواماً يك پروژه را تشكيل دهد) منعقد مي‌شود و مدت زمان لازم براي تكميل پيمان عمدتاً آن میزانی است كه فعاليت پيمان در دوره‌هاي مالي متفاوت قرار مي‌گيرد .
پيماني که بلندمدت تلقي مي‌گردد، معمولاً در طول مدتي بيش از يكسال انجام خواهد شد . با اين حال، مدت بيش از يكسال، مشخصه اصلي يك پيمان بلندمدت نيست . برخي پيمانهاي با مدت كمتر از يكسال، هرگاه از نظر فعاليت دوره، داراي چنان اهميت نسبي باشد كه نشان ندادن درآمد و هزينه عملياتي و سود مربوط به آن منجر به ارائه نادرست درآمد و هزينه عملياتي و نتايج دوره و عدم ارائـه تصويري مناسب به وسیله صورتهاي مالي گردد، بايد به عنوان پيمان بلندمدت محسوب شود، مشروط بر اينكه رويـه متخذه در واحد تجاري از سالي به سال ديگر به طور يكنواخت اعمال گردد.
![حسابداری پیمانکاری چیست؟]()
کدینگ حسابداری پیمانکاری
کارشناسان شرکت خدمات مالی داراکو با در درست داشتن پروژه های پیمانکاری و تجاربی که در این حوزه بدست آورده اند کدینگ حسابداری پیمانکاری را از پایه مشابه سایر کدینگ های حسابداری می دانند با در نظر گرفتن تفاوت های مربوط به کدینگ پروژه های مختلف که در حسابداری پیمانکاری متفاوت است و برخی از سرفصل ها متفاوت از کدینگ حسابداری می باشند. به عبارت کلی کدینگ حسابداری پیمانکاری یک جنبه مهم مدیریت مالی است که از ردیابی و گزارش دقیق تراکنش های مرتبط با پروژه اطمینان می دهد.
این شامل تخصیص کدهای منحصر به فرد به عناصر مختلف یک قرارداد است، مانند:
شماره قرارداد: یک شناسه منحصر به فرد برای هر قرارداد.
وظیفه یا سفارش کار: فعالیت ها یا محصولات قابل تحویل خاص در قرارداد. کد حساب: حساب دفتر کل مرتبط با تراکنش (به عنوان مثال، درآمد، بهای تمام شده کالای فروخته شده، هزینه ها).
بخش یا پروژه: واحد سازمانی مسئول قرارداد.
مرکز هزینه: مکان یا بخش خاصی که هزینه ها در آن انجام می شود.
ساختار کدینگ حسابداری پیمانکاری: ساختار کدینگ حسابداری بسته به نیازهای خاص شرکت و نرم افزار حسابداری می تواند متفاوت باشد، اما یک رویکرد رایج استفاده از ساختار سلسله مراتبی است که در آن هر سطح جزئیات بیشتری را ارائه می دهد.
بیشتر بخوانید: بهترین نرم افزارهای حسابداری شرکتی
مزایای کدینگ حسابداری پیمانکاری موثر از دیدگاه شرکت حسابداری داراکو
دقت بهبود یافته: کدینگ حسابداری مداوم خطاها را کاهش می دهد و گزارش مالی دقیق را تضمین می کند.
بهره وری افزایش یافته: فرآیندهای کدینگ حسابداری پیمانکاری ساده باعث صرفه جویی در زمان و منابع می شود.
تصمیم گیری بهتر: داده های دقیق تصمیم گیری آگاهانه در مورد سودآوری قرارداد و تخصیص منابع را امکان پذیر می کند.
سازگاری پیشرفته: پیروی از استانداردهای کدینگ به برآورده کردن الزامات نظارتی کمک می کند.
نکات کدنویسی
سازگاری: از قراردادهای کدینگ منسجم در سراسر سازمان استفاده کنید.
وضوح: کدهایی را انتخاب کنید که به راحتی قابل درک و تفسیر باشند.
انعطاف پذیری: یک سیستم کدینگ طراحی کنید که بتواند تغییرات و رشد آینده را در خود جای دهد.
اتوماسیون: استفاده از نرم افزار حسابداری با ویژگی های کدینگ حسابداری داخلی را در نظر بگیرید تا فرآیند را خودکار کنید.
سناریوهای کدینگ حسابداری پیمانکاری خاص
شناسایی درآمد: کدهای منحصر به فرد را به جریان های درآمد یا نقاط عطف مختلف در قرارداد اختصاص دهید.
ردیابی هزینه: از کدهایی برای تمایز بین هزینه های مستقیم (مواد، نیروی کار) و هزینه های غیرمستقیم (سربار) استفاده کنید.
پرداخت های پیشرفت کار: پرداخت های دریافتی از مشتری را بر اساس شرایط قرارداد پیگیری کنید.
تغییر سفارشات: کدهای جداگانه ای را برای تغییرات یا اصلاحات قرارداد اصلی اختصاص دهید.
استاندارد حسابداری پیمانکاری
استاندارد حسابداری پیمانکاری همان استاندارد شماره 9 حسابداری می باشد که در خصوص پیمان های بلند مدت صحبت شده است و هدف آن اجرای و ارائه نحوه حسابداری درآمدها و هزينه‌هاي مرتبط با پيمانهاي بلندمدت در صورتهاي مالي پيمانكار است. به دليل ماهيت فعاليت موضوع پيمانهاي بلندمدت، تاريخ شروع پيمان و تاريخ تكميل آن معمولاً در دوره‌هاي مالي متفاوتي قرار مي‌گيرد.
بنابراين، مسئله اصلي در حسابداري پيمانهاي بلندمدت، تخصيص درآمدها و هزينه‌هاي پيمان به دوره‌هايي است كه در آن دوره‌ها عمليات موضوع پيمان اجرا مي‌شود. اين استاندارد معيارهاي شناخت مندرج در مفاهيم نظري گزارشگري مالي را جهت تعيين زمان شناخت درآمد و هزينه‌هاي پيمان به عنوان اقلام صورت سود و زيان بكار مي‌گيرد. اين استاندارد همچنين، رهنمودهايي را براي اعمال اين معيارها ارائه مي‌كند.
![استاندارد حسابداری پیمانکاری]()
قوانین حسابداری پیمانکاری
قوانین حسابداری پیمانکاری مجموعه ای از دستورالعمل ها و اصولی است که بر نحوه شناسایی درآمدها و هزینه های مربوط به قراردادهای بلندمدت توسط شرکت ها حاکم است. این قوانین برای اطمینان از اینکه صورت های مالی به طور دقیق عملکرد مالی قراردادهای یک شرکت را منعکس می کند، طراحی شده اند.
قوانین کلیدی حسابداری پیمانکاری
شناسایی درآمد: این قانون تعیین می کند که یک شرکت چه زمانی و چگونه باید درآمد حاصل از یک قرارداد را شناسایی کند. دو روش اصلی وجود دارد:
روش قرارداد تکمیل شده: درآمد تنها زمانی شناسایی می شود که قرارداد به طور کامل تکمیل شود.
روش درصد تکمیل: درآمد با پیشرفت قرارداد بر اساس درصد انجام کار شناسایی می شود.
تشخیص هزینه: این قانون تعیین می کند که یک شرکت چه زمانی و چگونه باید هزینه های مرتبط با یک قرارداد را شناسایی کند. هزینه ها معمولاً به محض وقوع شناسایی می شوند.
موارد احتمالی: این قانون به ریسک ها و عدم قطعیت های احتمالی مرتبط با یک قرارداد می پردازد. در صورتی که خطر زیان قابل توجهی وجود داشته باشد، ممکن است لازم باشد که شرکت ها برای موارد احتمالی ذخایری کنار بگذارند.
افشا: این قانون شرکت ها را ملزم می کند تا اطلاعات خاصی را در مورد قراردادهای خود در صورت های مالی خود افشا کنند، مانند ماهیت قراردادها، شرایط قراردادها و خطرات مرتبط با قراردادها.
قوانین خاص حسابداری پیمانکاری
استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی: IFRS 15 "درآمد حاصل از قرارداد با مشتریان"، راهنمایی در مورد حسابداری قرارداد ارائه می دهد.
اصول عمومی پذیرفته شده حسابداری: GAAP همچنین راهنمایی در مورد حسابداری قرارداد ارائه می دهد، اگرچه قوانین خاص ممکن است با IFRS متفاوت باشد.
چالش های حسابداری پیمانکاری
تعیین روش تشخیص درآمد مناسب: تعیین اینکه آیا روش تکمیل شده قرارداد یا روش درصد تکمیل برای یک قرارداد خاص مناسب است، می تواند دشوار باشد.
برآورد هزینه ها: برآورد دقیق هزینه های مرتبط با یک قرارداد بلندمدت می تواند دشوار باشد، به خصوص اگر قرارداد پیچیده باشد یا شامل عوامل نامشخص باشد.
مقابله با موارد احتمالی: ارزیابی احتمال و میزان زیان احتمالی مرتبط با یک قرارداد ممکن است دشوار باشد.
رعایت قوانین پیچیده: قوانین حسابداری پیمانکاری می تواند پیچیده باشد و برای شرکت ها دشوار است که اطمینان حاصل کنند که همه قوانین مربوطه را رعایت می کنند.
بیشتر بخوانید: حسابداری سبز چیست؟
اهمیت حسابداری پیمانکاری
گزارشگری مالی دقیق: حسابداری پیمانکاری تضمین می کند که صورت های مالی به طور دقیق عملکرد مالی قراردادهای یک شرکت را منعکس می کند.
بهبود تصمیم گیری: حسابداری پیمانکاری اطلاعاتی را ارائه می دهد که می تواند برای تصمیم گیری بهتر در مورد انعقاد قراردادهای جدید و نحوه مدیریت قراردادهای موجود استفاده شود.
کاهش ریسک: حسابداری پیمانکاری می تواند به شناسایی و مدیریت ریسک های مرتبط با قراردادها کمک کند.
قابلیت انطباق پیشرفته: حسابداری پیمانکاری تضمین می کند که شرکت ها از استانداردها و مقررات حسابداری مربوطه پیروی می کنند.
بهترین کتاب هایی که شرکت حسابداری داراکو در خصوص حسابداری پیمانکاری به خوانندگان محترم که در خصوص حسابداری پیمانکاری خدماتی و حسابداری پیمانکاری ساختمان نیز صحبت شده است و پیشنهاد می دهد عبارت اند از:
كتاب حسابداري پيمانهاي بلندمدت : از تئوري تا عمل نوشته محمداسماعیل مولایی و عبدالله مولایی
كتاب حسابداري قراردادهاي پيمانكاري صنعت احداث بر پايه ( استانداردهاي بين‌المللي و ايران ) نوشته نظام الدین ملک آرایی
كتاب حسابداري و مديريت پيمانهاي بلند مدت: جلد اول (براساس آخرين ضوابط استانداردهاي حسابداري ايران) نوشته محمد حسین دهقانی
![قوانین حسابداری پیمانکاری]()
جمع بندی
حسابداری پیمانکاری نوعی از حسابداری است که در خصوص نحوه شناسایی درآمد ها و هزینه های مرتبط با پیمانهای بلند مدت است و تنها تفاوتش با انواع دیگر حسابداری در شناسایی و اجرای کدینگ حسابداری می باشد.
شرکت های پیمانکاری با اتخاذ روش حسابداری پیمانکاری در خصوص سیستم حسابداری خود روش تشخیص درآمد صحیح و نحوه انعکاس صورت های مالی صحیح و مطابق با استاندارد حسابداری پیمانکاری شماره 9 ایران را نشان می دهد و دارای قوانین جامعی می باشد که هر کسب و کاری نیاز است به منظور بکارگیری صحیح آن را مطالعه و رعایت کند.