حسابداری از آغاز تا امروز

برای درک بهتر سرگذشت حسابداری بهتر است ریشه های این واژه را بررسی کنیم؛

ریشه واژه

Accounting از کلمه لاتین "computare" به معنی "محاسبه کردن" یا "شمارش کردن" مشتق شده است . در فارسی اما از دو کلمه ( حساب + داری) تشکیل شده که قسمت اول "حساب" به معنی عدد ، محاسبه بوده وجز دیگر "داری" به معنای نگهداری و مدیریت است. بنابراین، حسابداری در واژه به معنی "نگهداری و مدیریت حساب‌ها" است. شرکت حسابداری داراکو در ابتدا به پیدایش حسابداری می پردازد که دید بهتری از این رشته حیاتی و مهم داشته باشید.

آغاز حسابداری

شواهد حسابداری به حدود ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد در تمدن سومر برمی‌گردد. در این دوران، مردم با استفاده از کتیبه‌های گل‌پختی و نشانه‌های اولیه، معاملات خود را ثبت می‌کردند. این ثبت‌ها معمولاً شامل مقادیر غلات، دام‌ها و دیگر مواد غذایی بود.در مصر باستان، نیز از سیستم‌های مشابهی برای ثبت مالیات و ذخایر استفاده می‌شد. کاهنان و مقامات دولتی مسئول نگهداری و ثبت این اطلاعات بودند.

دوران روم باستان

در روم باستان، حسابداری به‌طور گسترده‌ای برای مدیریت دارایی‌های دولتی و خصوصی استفاده می‌شد. سیستم‌های حسابداری روم شامل روش‌های ثبت درآمدها و هزینه‌ها، و همچنین استفاده از دفاتر مالی برای نظارت بر امور مالی بود.

با مطالعه و بررسی های کارشناسان داراکو به برخی از جنبه های کلیدی رویکرد روم باستان در حسابداری اشاره می شود:

ثبت سوابق ساده: متداول‌ترین روش استفاده از چوب‌های شمارش، تکه‌های چوب بریده‌شده بود که معاملات را ثبت می‌کرد.

ردیابی بدهی: این چوب ها اغلب به دو نیم تقسیم می شدند، یک تکه به طلبکار داده می شد و دیگری توسط بدهکار نگهداری می شد.

پیچیدگی محدود: در حالی که برای تراکنش‌های ساده مؤثر بود، استیک‌های آمارگیری برای رسیدگی به ترتیبات مالی پیچیده مشکل داشتند.

سیستم عددی: از سیستم اعداد رومی برای محاسبات اولیه و ثبت سوابق استفاده می شد.

محدودیت ها: در حالی که برای اعداد کوچکتر موثر بود، اعداد رومی برای محاسبات پیچیده و تراکنش های مالی در مقیاس بزرگ دست و پا گیر بود.

چالش ها و محدودیت ها:

عدم استانداردسازی: در سراسر امپراتوری روم سیستم یا اصطلاحات حسابداری استانداردی وجود نداشت.

درک محدود: رومی ها درک محدودی از اصول حسابداری و تحلیل مالی داشتند.

تمرکز بر تراکنش ها: ثبت سوابق رومی در درجه اول بر ثبت تراکنش های فردی متمرکز است تا ارائه یک نمای کلی از وضعیت مالی یا عملکرد.

بیشتر بخوانید: استانداردهای حسابداری

تأثیر بر حسابداری بعدی:

بنیاد برای ورود دوگانه: برخی از محققان استدلال می کنند که شیوه های حسابداری رومی پایه و اساس سیستم دو ورودی را که در اروپای قرون وسطی رایج شد، ایجاد کرد.

میراث نگهداری سوابق: میراث رومی ثبت سوابق و نظارت مالی بر شیوه های حسابداری در طول تاریخ تأثیر گذاشته است. در حالی که حسابداری روم باستان در مقایسه با استانداردهای مدرن نسبتاً ابتدایی بود، نقشی حیاتی در مدیریت امور مالی امپراتوری داشت. اقدامات آنها زمینه را برای تحولات آینده در حسابداری و نگهداری سوابق مالی فراهم کرد.

ریشه های حسابداری نوین را می توان در آثار ریاضی دان معروف ایتالیایی دوره رنسانس، لوکاپاچیولی جستجو کرد.پاچیولی در بخشی از کتابی که درباب ریاضیات نوشته بود به معرفی سیستم حسابداری دو طرفه پرداخت که در چارچوب آن اطلاعات مرتبط با معاملات مالی در واحد هایی تجاری با روشی کارا و صحیح قابل ثبت وگزارش است.

با ورود به عصر صنعتی در قرن نوزدهم و شکل گیری شرکت های سهامی بزرگ، به تدریج مالکیت واحد های تجاری از مدیریت آنها جدا شد و در نتیجه نیاز به گزارشگری اطلاعات مالی بیش از پیش اهمیت یافت، چرا که مالکان باید اطمینان می یافتند مدیران در راستای انتظارات وخواسته های آنان تلاش می کنند. همچنین با پیچیده تر شدن معاملات تجاری بین واحد های اقتصادی، روش های گزارش گیری اطلاعات مالی نیز دستخوش تغییر شد.به همین علت حرفه حسابرسی در پاسخ به تضاد منافع بین ذینفعان مختلف واحد تجاری به عنوان یک فعالیت تخصصی شکل گرفت وحسابداران نقش موثری در بهبود گزارش های مالی به عهده گرفتند.

قبل از پایان این قسمت ذکر این نکته ارزشمند خواهد بود به ویژه که اغلب حسابداری را با دفتر داری مترادف و مشابه می دانند.شاید این اشتباه ناشی از این باشد که بخشی از فرایند حسابداری با دفتر داری مرتبط است.اما واقعیت این است که حیطه حسابداری بسیار گسترده تر از دفترداری است.دفتر داری فقط مرحله ثبت رویداد های مالی است، در حالی که حسابداری فرایند کاملی از شناسایی،اندازه گیری، ثبت وگزارشگری فعالیت های مالی را در برمی گیرد.دفترداری معمولا توسط افرادی انجام می شود که مهارت کمی در حسابداری دارند. با استفاده روز افزون از کامپیوتر ،بخش وسیعی از کارهای حجیم وتکراری مرتبط با دفترداری،توسط کامپیوتر انجام می گردد.درحالی که حیطه های مرتبط با شناسایی،تجزیه وتحلیل، اندازه گیری وگزارشگری فعالیت های مالی کماکان نیازمند حسابداران خبره وبرخوردار از دانش حسابداری نوی است.

فعالیتی که رسالت تیم حرفه ای شرکت خدمات مالی داراکو است. بنابراین همانطور که توضیح داده شد حسابداری زبان کسب وکار است وفلسفه وجودی آن بیش از هر مسئله ای در گرو سودآوری این دانش است.امروز دیگر تصور اداره کردن موفق هر کسب وکاری بدون استفاده از حسابداری ، بسیار دشوار وشاید ناممکن به نظر برسد.

بیشتر بخوانید: بررسی انواع نرم افزار حسابداری شرکتی

گرایش‌ها و حوزه‌های حسابداری

حسابداری به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود که هر کدام نقش خاصی در مدیریت مالی ایفا می‌کنند:

حسابداری مالی

حسابداری مالی به ثبت و گزارش‌گیری از تراکنش‌های مالی در قالب صورت‌های مالی می‌پردازد. هدف اصلی این گرایش، ارائه اطلاعات مالی قابل اعتماد به ذینفعان خارجی مانند سرمایه‌گذاران، وام‌دهندگان، و مقامات مالیاتی است.

حسابداری مدیریتی

حسابداری مدیریتی بر تهیه و تحلیل اطلاعات مالی برای استفاده داخلی مدیریت سازمان تمرکز دارد. این اطلاعات به تصمیم‌گیری‌های مدیریتی مانند برنامه‌ریزی، کنترل و ارزیابی عملکرد کمک می‌کند.

حسابداری هزینه

حسابداری هزینه به ثبت و تجزیه‌و‌تحلیل هزینه‌های تولید و عملیات پرداخته و به مدیریت کمک می‌کند تا هزینه‌ها را کنترل کرده و بهبودهای لازم را در فرآیندها انجام دهد.

حسابداری مالیاتی

حسابداری مالیاتی به محاسبه و گزارش مالیات‌های مربوط به سازمان‌ها و افراد می‌پردازد. این حوزه به مدیریت مالیات‌ها و اطمینان از تطابق با قوانین مالیاتی اهمیت می‌دهد.

حسابداری سیستم‌ها و فناوری اطلاعات

این گرایش به بررسی و پیاده‌سازی سیستم‌های حسابداری و نرم‌افزارهای مالی می‌پردازد و نقش مهمی در بهبود کارایی و دقت فرآیندهای حسابداری دارد. به طور کلی به فرآیند ثبت، تجزیه و تحلیل، و گزارش‌گیری از تراکنش‌های مالی و اقتصادی یک سازمان یا فرد را حسابداری می دانیم.

هدف این دانش فراهم کردن اطلاعات مالی برای تصمیم‌گیری بهتر است. شفافیت گزارش ها و تبحر کارشناسان مالی داراکو در ارائه گزارشات مالی به خوبی اعتماد مدیران حرفه ای راجلب کرده است و اتفاقی که به تصمیم گیری های مهم منجر شده است.

منابع

Managerial Accounting: Creating Value in a Dynamic Business Environment” Ronald W. Hilton David E. Platt The Role of Accounting in Financial Reporting and Decision-Making مبانی حسابداری مالی بدری، احمد و حقیقت حمید نشر نص