بر اساس ماده 147ق.م.م برای تشخیص درآمد مشمول مالیات از هزینههای قابل قبول مالیاتی که شامل هزینههای متعارف متکی به مدارک است با رعایت قوانین مقرر استفاده میشود. این مدارک با تحصیل درآمد موسسات از گذراندن دورههای مالی مرتبط در دسترس است و تنها در صورتی قابل قبول خواهد بود که بر اساس قانون و یا مصوبات هیات وزیران انجام شده باشد. در واقع هزینههای قابل قبول مالیاتی شامل مجموع مالیاتهایی است که به دلیل فعالیت موسسه مربوطه به شهرداری، وزارت خانه و سایر موسسات دولتی پرداخت میشود.
هزینههای قابل قبول مالیاتی چیست؟
در کسب و کارهای مختلف برای به دست آوردن امکانات مالی لازم است فرد مخارجی را که مربوط به شرکت است متحمل شود. اما لازم است به این نکته توجه داشته باشید که هزینههایی از شما در اداره دارایی قابل پذیرش است که مرتبط با فعالیتهای واحد تجاری مشخص شده باشد. لیست هزینههای قابل قبول مالیاتی بر اساس (ماده 148 هزینههای قابل قبول) در ادامه این مطلب قصد داریم به بررسی انواع هزینههای قابل قبول مالیاتی بپردازیم پس تا پایان همراه ما باشید.
انجام امور مالی خود را به شرکت خدمات مالیاتی داراکو بسپارید.
انواع هزینههای قابل قبول مالیاتی
- هزینههای مربوط به بازاریابی و تبلیغات برای صادرات کالا، خدمات تحقیقاتی، فرآیندهای آموزشی و مهارتهای بازاریابی همچنین اگر این هزینهها بر اساس قوانین مشمول کسر مالیات تکلیفی باشد پذیرش آن بر عهده سازمان امور مالیاتی کشور است.
- مزایای غیرمستمر که شامل موارد نقدی و غیرنقدی میشود برای مثال میتوان به خواروبار، عیدی، پاداش، هزینههای سفر و اضافه کاری اشاره کرد که همگی از انواع هزینههای قابل قبول مالیاتی است.
- هزینههای مربوط به بهداشت و درمان همچنین مبالغ پرداختی برای بیمههای مربوط به بهداشت، عمر و حوادث غیر قابل پیش بینی برای کارکنان.
- حقوق و مزایای مربوط به بازنشستگی و پایان خدمت بر اساس مقررات استخدامی مؤسسات همچنین برآورد خسارتهای مربوط به اخراج و بازخرید از هزینههای قابل قبول مالیاتی است.
- مجموع مبالغ پرداختی به ارگان دولتی تأمین اجتماعی بر اساس مقررات تصویب شده تا میزان ۳ درصد (3%) از دستمزد پرداخت شده سالانه جهت درآمد کارکنان.
- وجوه پرداختی به بازنشستگان مجموعه مرتبط تا سقف یک دوازدهم از معافیت بر اساس موضوع ماده ۸۴ قوانین مصوب در مالیات مستقیم.
- کرایه بابت مکان مجموعه و یا شرکت مربوطه در صورتی که اجاری باشد.
- اجاره بهای تمامی وسایل مربوط به مؤسسه اگر اجاری باشد.
- مخارج مربوط به مواردی مانند: برق، سوخت، روشنایی، مخابرات، آب و ارتباطات از هزینههای قابل قبول مالیاتی است.
- وجوه پرداختی برای بیمههایی که مربوط به داراییهای مؤسسه است.
- . حقوق پرداختی و عوارضی که مربوط به فعالیتهای مؤسسات وابسته به شهرداری و وزارتخانهها است به استثنای جرایمی که به دولت پرداخت میشود.
- همچنین لازم به ذکر است که جریمههای مربوط به موسسات مالی و اعتباری بانکی و یا غیر بانکی از جمله هزینههای قابل قبول مالیاتی محسوب میشود.
- مجموع هزینههای مربوط به حوزه تحقیقاتی، آزمایش، آموزش و مخارج تبلیغات که مطابق با پیشنهادات سازمان امور مالیاتی در وزارت امور دارایی به تصویب رسیده است.
- هزینههای مربوط به امور فرهنگی ورزشی کارکنان که به وزارت کار پرداخت میشود. نوع زبان مربوط به اشخاص حقیقی یا حقوقی که از میزان درآمد سالهای بعد مستهلک میشود.
- هزینههای مربوط به نگهداری از مکان مؤسسه اگر ملکی است.
- هزینههایی که مربوط به حمل و نقل و پذیرایی است.
- وجوه پرداختی متناسب با امور انجام شده که شامل حقالوکاله، هزینه حسابرسی، نرم افزاری، همچنین سایر هزینههای کارشناسی مربوط به فعالیتهای مؤسسه میشود از هزینههای قابل قبول مالیاتی است.
- سود، جریمه و کارمزدهای مربوط به بخش صندوق تعاون و حمایت. برای مثال میتوان به صندوق توسعه بخش کشاورزی اشاره کرد.
- هزینه خرید ملزومات اداری که در یک سال طی شده مستهلک میشود.
- هزینههای مربوط به تعمیر و نگهداری لوازم کار و قطعات یدکی.
- هزینههایی که از اکتشاف معادن به دست آمده اما مورد بهره برداری قرار نگرفته است.
- مجموعه هزینههایی که حق عضویت و حق اشتراک پرداختی را شامل میشود.
- زیان به وجود آمده بابت تسعیر ارز از هزینههای قبول مالیاتی است.
- ضایعاتی که از تولیدات به وجود آمده است.
- هزینههای پرداخت شده قابل قبول مربوط به تاریخ مدنظر ذخیره میشود.
- مجموع هزینههای قابل قبولی که به سالهای قبل مربوط است.
- هزینههای خرید اقلامی مانند انواع کتاب و کالاهای فرهنگی برای کارکنان استخدام شده.
- خدمات پس از فروش یا (گارانتی) برای اشخاص حقوقی از جمله هزینههای قابل قبول مالیاتی است.
هزینههای غیر قابل قبول مالیاتی چیست؟
در صورتی که اسناد مربوط به هزینهها به مراجع ذیربط ارائه نشود به لحاظ شرایط، نمیتواند قابل قبول قرار گیرد. اما باید به این نکته مهم توجه داشته باشید که این مطلب در همه موارد نمیتواند صادق باشد؛ برای مثال اگر پرداخت هزینه در مکانی صورت گیرد که تهیه مدارک میسر نباشد مانند: خریداری محصولات کشاورزی و یا دام از محل نزدیک به شخص، باید به واحد مربوطه برای رسیدگی ارجاع داده شود. مورد بعد اینکه اگر هزینههای مودی علی رغم مدرک معتبر ارائه شده با فعالیتهای درآمدی او مرتبط نباشد از جمله مالیاتهای غیر قابل قبول است.
بیشتر بخوانید: اظهارنامه مالیاتی چیست؟
لیست هزینه های قابل قبول مالیاتی (ماده ۱۴۸ هزینههای قابل قبول)
لیست هزینههای قابل قبول مالیاتی بر اساس ماده 148 قانون مالیاتهای مستقیم شامل موارد بسیاری است که شرح دقیق آنها در جدول زیر آورده شده است.
قیمت خرید کالاهای فروخته شده یا قیمت خرید مواد مصرفی در کالا و خدمات فروخته شده. |
هزینههای استخدامی متناسب با خدمت کارکنان بر اساس مقررات استخدامی موسسه |
کرایه محل موسسه در صورتی که اجاری باشد. مال الاجاره پرداختی طبق سند رسمی و در غیر این صورت در حدود متعارف. |
اجاره بهای ماشین آلات و ادوات مربوط به موسسه در صورتی که اجاری باشد. |
مخارج سوخت، برق، روشنایی، آب، مخابرات و ارتباطات. |
وجوه پرداختی بابت انواع بیمه مربوط به عملیات و دارایی موسسه. |
حق الامتیاز پرداختی و همچنین حقوق و عوارض و مالیات هایی که به سبب فعالیت موسسه به شهرداری ها و وزارتخانه ها و موسسات دولتی و وابسته به آن ها پرداخت می شود. |
هزینههای تحقیقاتی، آزمایشی و آموزشی، خرید کتاب، نشریات و لوح های فشرده، هزینههای بازاریابی، تبلیغات و نمایشگاهی مربوط به فعالیت موسسه، براساس آیین نامهای که به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی میرسد. |
هزینه های مربوط به جبران خسارت وارده مربوط به فعالیت و دارایی موسسه. |
هزینه های فرهنگی، ورزشی و رفاهی کارگران پرداختی به وزارت کار و امور اجتماعی حداکثر معادل ده هزار ریال به ازای هر کارگر. |
ذخیره مطالباتی که وصول آن مشکوک باشد، مشروط بر این که اولا مربوط به فعالیت موسسه باشد؛ ثانیا احتمال غالب برای لاوصول ماندن آن باشد، ثالثا در دفاتر موسسه به حساب مخصوص منظور شده تا زمانی که طلب وصول گردد یا لاوصول بودن آن محقق شود. آیین نامه مربوط به این بند به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می رسد. |
زیان اشخاص حقیقی یا حقوقی که از طریق رسیدگی به دفاتر آنها و با توجه به مقررات احراز گردد، از درآمد سال یا سالهای بعد استهلاکپذیر است. |
هزینههای جزئی مربوط به محل موسسه که عرفا به عهده مستاجر است در صورتی که اجاری باشد. |
هزینه های مربوط به حفظ و نگهداری محل موسسه در صورتی که ملکی باشد. |
مخارج حمل و نقل. |
هزینههای ایاب و ذهاب، پذیرایی و انبارداری. |
حق الزحمههای پرداختی متناسب با کار انجام شده از قبیل حق العمل – دلالی - حق الوکاله – حق المشاوره – حق حضور – هزینه حسابرسی و خدمات مالی و اداری و بازرسی، هزینه نرم افزاری، طراحی و استقرار سیستمهای مورد نیاز موسسه، سایر هزینههای کارشناسی در ارتباط با فعالیت موسسه و حق الزحمه بازرس قانونی. |
سود، کارمزد و جریمههایی که برای انجام عملیات موسسه به بانکها، صندوق تعاون، صندوقهای حمایت از توسعه بخش کشاورزی و همچنین موسسات اعتباری غیربانکی مجاز و شرکتهای واسپاری (لیزینگ) دارای مجوز از بانک مرکزی پرداخت شده یا تخصیص یافته باشد. |
بهای ملزومات اداری و لوازمی که معمولا ظرف یک سال از بین میروند. |
مخارج تعمیر و نگهداری ماشین آلات و لوازم کار و تعویض قطعات یدکی که به عنوان تعمیر اساسی تلقی نگردد. |
هزینههای اکتشاف معادن که منجر به بهرهبرداری نشده باشد |
هزینههای مربوط به حق عضویت و حق اشتراک پرداختی مربوط به فعالیت موسسه. |
مطالبات لاوصول به شرط اثبات آن از طرف مودی مازاد بر مانده حساب ذخیره مطالبات مشکوک الوصول. |
زیان حاصل از تسعیر ارز بر اساس اصول متداول حسابداری مشروط بر اتخاذ یک روش یکنواخت طی سالهای مختلف از طرف مودی. |
ضایعات متعارف تولید. |
ذخیره مربوط به هزینههای پرداختنی قابل قبول که به سال مورد رسیدگی ارتباط دارد. |
هزینههای قابل قبول مربوط به سالهای قبلی که پرداخت یا تخصیص آن در سال مالیاتی مورد رسیدگی تحقق مییابد. |
هزینه خرید کتاب و سایر کالاهای فرهنگی – هنری برای کارکنان و افراد تحت تکفل آن ها تا میزان حداکثر پنج درصد (۵٪) معافیت مالیاتی موضوع ماده (۸۴) این قانون به ازای هر نفر. |
ذخیره مربوط به خدمات پس از فروش (گارانتی) اشخاص حقوقی |
به این نکته مهم نیز باید توجه داشته باشید که مواد این لیست در برخی موارد ممکن است دارای تبصره باشند و یا بر اساس شرایط موجود، تغییر پیدا کنند.
بیشتر بخوانید: خدمات مشاوره مالیاتی چیست؟
بخشنامه هزینه های قابل قبول مالیاتی
دولت در خصوص هزینههای قابل قبول مالیاتی، بخشنامههای مختلفی صادر کرده و احکام و شرایط آن را به طور کامل توضیح داده است. در این بخش، انواع بخشنامه هزینه های قابل قبول مالیاتی را به شما توضیح میدهیم.
- بخشنامه شماره 20064/200 به تاریخ 1391/10/11: هزینه های پرداختی بابت جرایم (به استثنای جرائم پرداختی به بانکها) جزو هزینههای قابل قبول محسوب میشوند.
- بخشنامه شماره 28345/2401/232 به تاریخ 1385/07/18: ضرر و زیان اشخاص حقیقی و شرکتها که از طریق رسیدگی به دفاتر قانونی آنها و با توجه به مقررات احراز میشود، بدون تفکیک آن به سنوات قبل یا بعد از اصلاحیه 1380 از درآمد سال یا سالهای بعد و حداکثر تا میزان درآمد مشمول مالیات ابزاری قابل استهلاک خواهد بود.
- بخشنامه شماره 81/93/200 به تاریخ 1393/07/20: افزایش حقوق صاحبان سهام (به جز از محل آوردهها)، درآمد محسوب شده و لذا، پذیرفتن زیان توسط سهامداران شرکت و تهاتر آن از محل حساب جاری شرکا درآمد تلقی شده و مشمول مطالبه مالیات، با رعایت شرایط مقرره میشود.
- بخشنامه شماره 28345/2401/232 به تاریخ 1385/07/18: تنها وجوه پرداختی بابت باز خرید مرخصی کارکنان، هزینه قابل قبول مالیاتی محسوب میشود.
- بر اساس بخشنامه شماره 200/93/49 به تاریخ 93/04/22 استهلاک هزینه های قراردادهای ساخت، بهرهبرداری و واگذاری (B.O.T) و (Buyback) از سوی مجریان ایرانی طرح، تحت عنوان هزینههای پروژه یا دارایی سرمایهای ثبت شده و به نسبت درآمد هر سال و یا به نسبت سنوات دوره بهرهبرداری، به عنوان هزینه های قابل قبول مالیاتی محاسبه خواهد شد.
جمع بندی
هزینههای قابل قبول مالیاتی نقش حیاتی در کاهش بار مالیاتی شرکتها و بنگاههای اقتصادی ایفا میکنند. با مدیریت دقیق و مستند سازی این هزینهها، کسب و کارها میتوانند بهرهوری مالی خود را افزایش داده و منابع مالی بیشتری را به سرمایهگذاری و توسعه اختصاص دهند. درک و بهرهگیری صحیح از قوانین و مقررات مالیاتی نه تنها موجب بهینهسازی هزینهها میشود، بلکه به رشد و پایداری اقتصادی شرکتها نیز کمک خواهد کرد. بنابراین، آگاهی و تسلط بر اصول هزینههای قابل قبول مالیاتی، ابزاری قدرتمند برای مدیریت مالی موفق محسوب میشود.