مالیات بر درآمد اجاره چیست؟

مالیات بر درآمد اجاره یکی از مهم‌ترین ابزارهای مالیاتی در بسیاری از کشورهاست که به دولت‌ها کمک می‌کند تا بخشی از درآمدهای خود را تأمین کنند.

این نوع مالیات به درآمدی اطلاق می‌شود که مالکین املاک از اجاره‌ دادن ملک‌های خود به دست می‌آورند. با افزایش جمعیت و نیاز به مسکن، بازار اجاره نیز رونق بیشتری یافته و به تبع آن، موضوع مالیات بر درآمد اجاره اهمیت بیشتری پیدا کرده است.

در این راستا، شناخت قوانین و مقررات مربوط به مالیات بر درآمد اجاره، برای مالکان املاک و مستأجران اهمیت ویژه‌ای دارد تا بتوانند حقوق و وظایف خود را به درستی درک کنند و از عواقب قانونی ناشی از عدم رعایت این قوانین جلوگیری کنند. مجموعه داراکو اینجاست که به بررسی موضوع مالیات بر درآمد اجاره، قوانین آن و اثرات اقتصادی و اجتماعی اش بپردازد.

برای دریافت  خدمات مشاوره مالیاتی با کارشناسان شرکت خدمات مالیاتی داراکو در ارتباط باشید.

مفهوم مالیات بر درآمد اجاره

مالیات بر درآمد اجاره به مالیاتی اطلاق می شود که مالکان املاک از درآمد حاصل از اجاره دادن ملک های خود پرداخت می کنند.

این مالیات معمولا بر اساس درصدی از درآمد خالص اجاره محاسبه می شود و هدف آن تامین منابع مالی برای دولت و ایجاد عدالت اجتماعی است.

مالکان باید درآمد های اجاره ای خود را به مراجع مالیاتی گزارش دهند و در صورت عدم رعایت قوانین، ممکن است با جریمه هایی مواجه شوند.

چه کسانی از مالیات بر درآمد اجاره املاک معاف هستند؟

بر اساس تبصره های ماده 53، ماده 55 و 57 قانون مالیات های مستقیم، عده ای از افراد، از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره املاک در سال ۱۴۰۳ معاف می باشند. موارد معافیت به شرح زیر است:

• املاکی که مورد سکونت پدر، مادر ، همسر ، فرزند یا اجداد و افراد تحت تکفل مالک باشند.

• خانه های سازمانی که تحت مالکیت اشخاص حقوقی می باشند.

• در صورت فروش ملک و پیوست این شرط که مالک قبلی ملک، خود تا مدتی، در ملک فروخته شده، سکونت داشته است؛ که مدت این سکونت، حداکثر تا 6 ماه است.

• مالکان دارای بیش از سه واحد اجاره ای، مشروط بر رعایت شرایط قانونی مشخص، می توانند از معافیت مالیات بر درآمد اجاره بهره مند شوند.

• املاکی که به طور رایگان، در اختیار موسسات دولتی و وزارتخانه ها، شهرداری‌ ها، دهیاری ها و به طور کلی دستگاه هایی که بودجه آن ها به وسیله دولت تامین می‌شود، می باشند.

• املاک مورد اجاره، در تهران، تا یکصد و پنجاه متر مربع و در سایر نقاط تا دویست متر مربع.

• افرادی که ملک خود را به خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد یا بهزیستی اجاره می دهند، از 100 در صد معافیت مالیات بر درآمد اجاره بهره مند خواهند بود.

طبق بررسی کارشناسان تیم حرفه ای داراکو، این رقم برای موجرانی که خانه خود را به کارگر یا کارمند تامین اجتماعی اجاره می دهند، تا سقف معافیت بر حقوق مستاجر و برای قرارداد های 2 تا 3 ساله، معافیت بین 70 تا 100 درصد اعمال خواهد شد.

همچنین، مالکان املاک صد و پنجاه متر در تهران و بیش از دویست متر در مراکز سایر استان‌ ها، اگر قرارداد اجاره ملک خود را بلند مدت و دو ساله با مستاجر منعقد نمایند، تا 70 درصد و برای قراردادهای سه ساله تا 100 درصد از پرداخت مالیات معاف هستند.

بیشتر بخوانید: اظهارنامه مالیاتی چیست؟

جدول نرخ مالیات بر درآمد اجاره املاک در سال 1403

نرخ مالیات بر درآمد اجاره املاک برای اشخاص حقوقی، به طور ثابت 25 درصد بوده و برای اشخاص حقیقی، طبق ماده 131 قانون مالیات های مستقیم، به صورت زیر می باشد:

درآمد سالانه مشمول مالیات درصد مالیات تا 200 میلیون تومان 15 درصد در بازه ی 200 تا 400 میلیون تومان 20 درصد بیش از 400 ملیون تومان 25 درصد

چطور می توان مالیات بر درآمد حاصل از اجاره را محاسبه کرد؟

ماده 54 قانون مالیات های مستقیم که درباره درآمد اجاره بحث می کند به شرح زیر می باشد:

"درآمد حاصل از اجاره، چه بر اساس قراردادهای رسمی و چه عادی، به عنوان مبنای تعیین مالیات در نظر گرفته می شود. در صورت عدم وجود قرارداد یا خودداری از ارائه آن و یا زمانی که مبلغ مندرج در آن کمتر از هشتاد درصد ( 80% ) ارقام مندرج در جدول املاک مشابه تعیین و اعلام شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور باشد و نیز درمورد ماده 54 مکرر این قانون، میزان اجاره بها بر اساس جدول اجاره املاک مشابه تعیین خواهد شد."

تبصره 1 : اگر مستاجر جزو مشمولان تبصره 9 ماده 53 این قانون باشد، مبلغ اجاره ای که مستاجر پرداخت می کند، معیاری برای تعیین درآمد مشمول مالیات اجاره خواهد بود.

تبصره 2 : چنانچه براساس اسناد و مدارک مثبته معلوم شود اجاره ملک بیش از مبلغی است که مأخذ تشخیص درآمد مشمول مالیات قرار گرفته است، مالیات مابه التفاوت بر اساس مقررات این قانون، قابل پیگیری است و در صورت اعتراض مودی، پرونده به مراجع حل اختلاف مربوطه ارجاع داده خواهد شد.

تبصره 3 : در مواردی‌که درآمد اجاره واقعی کمتر از درآمد تعیین‌ شده طبق مقررات این ماده باشد و مالیات تعیین‌ شده مورد اعتراض مودی باشد، در این صورت، پرونده قابل رسیدگی است و به مراجع حل اختلاف مالیاتی مربوط به این قانون ارجاع داده خواهد شد. بر اساس این ماده، تمامی مالکین املاک، صرف نظر از وجود یا عدم وجود قرارداد و همچنین رسمی یا عادی بودن آن، موظف به پرداخت مالیات بر درآمد حاصل از اجاره املاک خود هستند.

نحوه محاسبه میزان مالیات بر درآمد اجاره املاک و مستغلات در سال 1403 بر اساس ترتیب زیر می باشد:

• ابتدا باید اجاره بهای سالیانه محاسبه شود؛بدین صورت که اجاره بهای ماهیانه را در عدد 12 ضرب کرده و همچنین اگر مبلغی به عنوان پول پیش پرداخت شده، 18 درصد از آن را نیز با اجاره بهای سالانه جمع کنیم.

• مالیات بر درآمد املاک در سال 1403، همچون سال های گذشته، به 75 درصد از اجاره بها تعلق می گیرد. بنابراین عدد بدست آمده در مرحله قبل را باید در 75 درصد ضرب کرد.

• عدد حاصل درآمد سالیانه مشمول مالیات می باشد، که بر اساس جدول نرخ های های مالیاتی که در بالا توضیح دادیم، در درصد مالیاتی مربوط به خود ضرب شده و نتیجه نهایی آن، مالیات بر درآمد اجاره ملک خواهد بود.

بیشتر بخوانید: مالیات بر درآمد اتفاقی چیست

تاثیرات مالیات بر درآمد اجاره

•  تنظیم بازار اجاره‌نشینی: وضع مالیات بر اجاره می‌تواند به تنظیم بازار کمک کند و از افزایش غیرمنطقی قیمت‌ها جلوگیری نماید. این موضوع به ویژه در شرایطی که بازار مسکن با بحران مواجه است، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
• تأثیر بر مستأجران: افزایش مالیات بر اجاره ممکن است به افزایش هزینه‌های اجاره برای مستأجران منجر شود. این موضوع می‌تواند فشار اقتصادی بیشتری بر اقشار کم درآمد وارد کند و دسترسی آنها به مسکن را دشوارتر کند.
• تأثیر بر کیفیت خدمات: مالکان ممکن است برای جبران هزینه‌های مالیاتی خود، کیفیت خدمات و نگهداری املاک را کاهش دهند. این موضوع می‌تواند تأثیر منفی بر تجربه مستأجران داشته باشد.
• ایجاد شفافیت: وضع قوانین مالیاتی می‌تواند به ایجاد شفافیت بیشتر در بازار اجاره کمک کند و از فرار مالیاتی جلوگیری نماید. این امر باعث می‌شود که بازار اجاره به سمت قانونی‌تر شدن پیش برود.

نتیجه گیری

قانون مالیات بر اجاره در ایران ابزاری مؤثر برای تأمین منابع مالی دولت و تنظیم بازار املاک است. با این حال، لازم است که این قوانین به گونه‌ای طراحی شوند که هم به نفع مالکان و هم به نفع مستأجران باشد.

ایجاد تعادل میان درآمدهای دولت و حقوق مستأجران می‌تواند به پایداری اقتصادی و اجتماعی کمک کند. در نهایت، آگاهی از قوانین و مقررات مالیاتی برای مالکان و مستأجران ضروری است تا بتوانند بهترین تصمیمات را در زمینه مدیریت املاک خود اتخاذ کنند.

با توجه به عدم آگاهی افراد، چالش ها و مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد، کارشناسان تیم حرفه ای داراکو آماده ارائه مشاوره و کمک به شما عزیزان هستند.

پایان حسین باقری